Lina Stepanova – voorzitter Ladies Life Club: “Wij bestaan als vereniging sinds 2018 en wij zochten van bij het ontstaan naar een thuis voor onze vereniging. Wij hebben tijdens die bijeenkomst letterlijk gezegd tegen de medewerkers van beweging. net en het Internationaal Comité: geef ons ruimte, geef ons een plek. Wij komen samen met mensen en organiseren allerlei gemeenschapsvormende activiteiten, maar we hebben geen lokalen en geen ondersteuning.”
Tegelijkertijd liep er op dat moment een bevraging van beweging.net Antwerpen bij vrijwilligers, bestuurders en partners met als voornaamste vraag: hoe kan beweging. net het verschil maken in de stad en de samenleving? Uit de bevraging bleek opnieuw dat er heel wat engagement bij veel mensen borrelde, maar wat dikwijls ontbrak was materiële en structurele ondersteuning. Concreet ging het dan over het vinden of mogen gebruiken van een geschikte locatie, bepaalde administratieve assistentie, een link naar beleidsmakers en connecties met andere partners.
“Sinds 2020 zijn we actief aan de slag gegaan met die twee zaken,” aldus Karolien Huyghe, Stadscoördinator Antwerpen bij beweging.net. “We willen bruggen bouwen tussen dromers en doeners, tussen het traditionele verenigingsleven en nieuwe collectieven en dat allemaal vanop vaste plekken. Door het engagement van velen te bundelen op één locatie kunnen we al deze initiatieven verbinden met deze plek en met elkaar en worden ze versterkt. Het radicale van deze manier van werken is dat wij niet zelf in de rol van programmator zitten, maar als professionals voluit kiezen voor de rol van procesbegeleider.”
“Het concept van Vast-Goed kreeg verder vorm dankzij inspirerende voorbeelden in binnen- en buitenland, die we bijvoorbeeld via Peter Raeymaeckers van de Universiteit Antwerpen op het spoor kwamen. Daarnaast leerden we veel van de principes rond gedeeld gebruik en beheer dankzij mensen als Koen Wynants en Anton Vandenbroucke van Commons Lab.
De bal ging pas echt aan het rollen toen we beseften welk gigantisch potentieel we konden benutten als we vanuit beweging. net een sleutelrol zouden opnemen om leegstaand of onderbenut parochiaal patrimonium te ontsluiten voor de buurt. Onze droom was om daar opnieuw levendige gemeenschapsplekken van te maken. Het sluit bovendien prachtig aan bij het gedeeld verleden van veel van de verenigingen en van beweging.net zelf binnen de parochiale gebouwen.
Een volgende stap werd gezet door de samenwerking op het terrein met het Sociaal Winkelpunt. We spotten samen een locatie in Deurne Noord, een buurt met een grote diversiteit aan bewoners. In 2021 gingen we aan de slag met een projectonderzoeker en enkele studenten van de Karel de Grote Hogeschool. Zij trokken door de buurt om mensen en verenigingen te bevragen en te betrekken.
In 2022 kon het concept dan echt in de praktijk getest worden, dankzij financiële ondersteuning van de stad Antwerpen en de districten Borgerhout en Deurne. De eerste locatie van Vast-Goed was een feit: Bazaar2100 in Deurne. Sindsdien wordt deze plek gebruikt én beheerd door een tiental vaste gebruikers en zo’n 15 andere partners. Er wordt gekookt, geleerd, verteld, gedeeld, gespeeld, geïnformeerd, gesensibiliseerd en nog veel meer. Het boeiende van dit concept zit ook in de mix van partners: van kleine feitelijke verenigingen tot grote zorgspelers in de buurt.”
Willy Musitu, coördinator bij Internationaal Comité Antwerpen beaamt dat. “Het is echt heel mooi dat zo veel verschillende mensen en verenigingen gebruik kunnen maken van deze plek voor hun eigen activiteiten en bijeenkomsten, maar vooral dat we er allemaal samen verantwoordelijk voor zijn. Een paar keer per jaar organiseren we met alle vaste gebruikers een grote buurtactiviteit waarop iedereen wordt uitgenodigd, ook de mensen uit de buurt, om samen te eten. Iedereen brengt iets mee, naar eigen smaak en vermogen, en we delen alles. Dat is echt iets waar je heel gelukkig van wordt.”
“Met Vast-Goed doen we veel meer dan enkel een plek uitbaten,” gaat Tomas Uten, projectmedewerker Vast-Goed en participatie beweging.net Antwerpen, verder. “We brengen er de buurt samen via allerhande activiteiten, versterken de organisaties die gebruik maken van onze locaties en proberen de omliggende dienstverlening via onze onthaalfunctie te stroomlijnen. De inhoudelijke invulling, het programma, gebeurt voor en door de buurt, maar het achterliggende proces nemen we volledig op ons. Een ruimte delen en samen beheren, moet je immers leren.”
“Ja, dat is zeker zo.” Beaamt Hilde Allaert, medewerker verenigingen stad Antwerpen. “Gedeeld ruimtegebruik is duidelijk een proces dat tijd nodig heeft. Er wordt gezocht naar wat werkt. We kijken samen hoe eigenaarschap opgenomen kan worden. Daar gaat heel wat tijd over. Een goede procesbegeleider is dan ook essentieel. Die nodigt uit, faciliteert en geeft vooral voldoende tijd. In Bazaar2100 zie je dat dit al heeft gewerkt: de partners nemen stap voor stap meer zelf in handen en er worden meer gezamenlijke activiteiten opgezet om de banden te versterken en de buurt meer te betrekken. Zo wordt een brug gelegd tussen de vaste gebruikers, de verenigingen uit de buurt, de gebruikers van de Sociale Kruidenier en de buurtbewoners.”
Tomas Uten: “Na de opstart met Vast-Goed in Deurne volgde een volgende locatie eind 2022 aan het Koxplein in Borgerhout en vanaf 2024 komt nog een locatie bij op de grens van Borgerhout en Antwerpen Noord. Daarnaast zijn al zaadjes geplant voor bijkomende plekken op Linkeroever, Luchtbal, Merksem, Sint-Andries, … Het model Vast- Goed, gedeelde plekken voor een stad in beweging staat dus in volle bloei.”
“Ook buiten Antwerpen zijn we overtuigd van de mogelijkheden dat Vastgoed biedt,” aldus Karolien Huyghe, stadscoördinator bij beweging.net. “In andere steden zoals Brussel en Genk, maar ook in de rest van Vlaanderen staan we met het team van Maatschappelijke Innovatie klaar om verder aan de slag te gaan met dit model. Als echte bruggenbouwers willen we dit uittesten van West-Vlaanderen tot Limburg, in kleinere gemeenten en andere steden.”
Wil je graag meer info over Vast-Goed of contact opnemen? Neem dan eens een kijkje op www.vast-goed.be of neem contact op met de maatschappelijk innovator in jouw regio.
