Skip to content

Betaalbaar wonen: hefbomen voor woonmaatschappijen

In de komende maanden zullen nieuwe bestuurders mee de koers bepalen van de woonmaatschappij in hun regio. Hun keuzes en betrokkenheid maken een groot verschil voor de — intussen al — 200.000 mensen op de wachtlijst voor een sociale woning in Vlaanderen. Lokale besturen spelen een sleutelrol in het woonbeleid: van het aanwijzen van gronden tot het stimuleren van gemengd en betaalbaar aanbod. Om die rol goed te vervullen, is kennis van de hefbomen van een woonmaatschappij essentieel. Welke acties zijn mogelijk? En hoe kunnen ze samenwerken met andere partners?

Gebouwen en lucht. Als pictogrammen staat links een huis en rechts een muntstuk. Deze visual komt terug in onze nota: Betaalbaar wonen: hefbomen voor woonmaatschappijen

Woonmaatschappijen beschikken over verschillende hefbomen om betaalbaar wonen mogelijk te maken.

Wij zien hierin vijf grote pijlers:

  1. Regulier aanbod
    Woonmaatschappijen bouwen, kopen en verhuren sociale woningen, en bieden ook koopwoningen en woonleningen aan.
  2. Geconventioneerde huurwoningen
    Budgethuurwoningen bieden een betaalbaar alternatief voor wie net buiten de sociale huurcriteria valt.
  3. Innovatieve woonvormen
    Slim hergebruik van bestaande ruimte en collectieve woonvormen zorgen voor meer woonoplossingen. 
  4. Samenwerking met andere woonactoren
    Wooncoöperaties, Community Land Trusts en welzijnspartners versterken het aanbod.
  5. Specifiek regionaal beleid
    Initiatieven zoals Vlabinvest, WIES en gemeentelijke projecten zorgen voor lokaal betaalbaar wonen.

Het standpunt van beweging.net

  • Verplicht projectontwikkelaars om samen te werken met de woonmaatschappij en zorg voor diverse woontypologieën en gezinsvriendelijke gestapelde woonvormen. Neem een ‘sociale last’ van minstens 15% op in een stedenbouwkundige verordening en maak een forse inhaalbeweging (verdubbeling van het huidig aanbod) van sociale huurwoningen.
  • Baken percelen en gebouwen af waar het recht van voorkoop voor de woonmaatschappij van toepassing is.
  • Zet gronden en panden in eigendom van publieke actoren in voor betaalbaar wonen.
  • Gebruik erfpacht en recht van opstal als hefboom voor betaalbaar wonen.
  • Maak een doelgroepenplan (ism CAW) en zorg voor voldoende nood- en doorgangswoningen.
  • Ondersteun huishoudens met een gemeentelijke huursubsidie.
  • Kijk ook naar collectieve woonvormen en woningdeelformats.
  • Geef de burger een actieve rol in de bouwshift. Geef het concept van tweegezinswoning een plek in het kernversterkend beleid. Screen bestaande wijken op herontwikkeling.
  • Meng wonen met andere (publieke) functies.
  • Capteer meerwaarde op projecten ten behoeve van een actief grond- en pandenbeleid.
  • Herwaardeer volkshuisvesting. Maak werk van positieve beeldvorming.
  • Woonmaatschappijen zouden bij de verkoop van sociale koopwoningen gebruik moeten maken van erfpacht of opstalrecht voor de grond. Dit zorgt ervoor dat de aankoopprijs voor de koper lager blijft, terwijl de grond in publieke handen behouden blijft.

Wat is een woonmaatschappij?

  • Een woonmaatschappij zorgt voor betaalbare en kwaliteitsvolle sociale huurwoningen.
  • Ze bouwen, beheren en verhuren woningen aan mensen met een lager inkomen.
  • Huurders krijgen begeleiding en ondersteuning bij wonen en administratie.
  • De maatschappij investeert in duurzame en energiezuinige gebouwen.
  • Zo draagt ze bij aan een rechtvaardig en toekomstgericht woonbeleid in Vlaanderen.

Deel dit bericht:

Back To Top