Maatschappelijk Verantwoorde Zorg
12 bouwstenen
Het doel van MVZ is kwaliteitsvolle zorg verlenen, niet om winst te maken. De overheid moet dit wettelijk verankeren, de overheidsregulering verbeteren en de inspectie versterken. Op die manier vermijdt ze excessen en misbruiken.
Hoe?
1. Wettelijke limitering van de winstuitkering. Enkel een beperkte winstuitkering boven inflatie is toelaatbaar. Dit moet in de statuten ingeschreven zijn.
Het is niet verkeerd om beperkt winst te maken op de werking, maar het streven naar winstmaximalisatie om deze vervolgens uit te keren aan aandeelhouders leidt tot ongewenste dynamieken in de zorg en moet verboden worden.
2. Wettelijke plafonnering van de managementlonen en -vergoedingen, bv. tot de premiernorm.
Managers mogen zeker vergoed worden, maar extreem hoge lonen voor managers moeten ‘ergens’ verdiend worden. In een zorgcontext is er steeds het risico dat dit leidt tot hogere tarieven of tot besparingen op de kwaliteit van de zorg en/of op het personeel. Terwijl inkomsten maximaal moeten ingezet worden voor kwaliteitsvolle en betaalbare zorg.
3. Beperking van de presentiegelden tot de Vlaamse norm voor publieke instellingen.
Ook bestuurders mogen en kunnen vergoed worden voor hun inzet in het bestuur van een zorginstelling, maar hoge vergoedingen gaan ten koste van de kwaliteit. Daarom stellen we voor de vergoedingen die mogen uitgekeerd worden aan bestuurders te beperken tot de norm die de Vlaamse overheid hanteert voor bestuurders in publieke instellingen.
4. Intresten op leningen, huurprijzen moeten marktconform zijn.
Investeringen met privé-kapitaal mogen vergoed worden, maar ook hier geldt dezelfde redenering. De vergoeding moet redelijk zijn en geen sluikse manier om middelen uit de zorginstelling af te leiden naar private aandeelhouders. Intresten op leningen of huurprijzen voor patrimonium moeten dus marktconform zijn en zeker niet hoger. De overheid moet dit opnemen als een erkenningsvoorwaarde.
5. Veralgemening van de principes van goed bestuur in alle organisaties en bedrijven.
De Code Goed bestuur voor profitinstellingen en voor non-profitinstellingen van de Vlaamse overheid moet in alle zorginstellingen die met overheidsmiddelen werken worden ingevoerd en nageleefd.
6. Meer transparantie o.v.v. boekhouding, personeelsbeleid en juridische structuren.
De overheid moet integraal zicht hebben op de financiële, organisatorische en juridische structuur van de onderneming, inclusief alle onderliggende verbonden entiteiten. Alleen zo wordt zichtbaar wat er met de inkomsten van bewoners/patiënten en subsidies van de overheid gebeurt.
7. Duidelijke kwantitatieve en kwalitatieve personeelsnormen.
Een belangrijk deel van de kwaliteit wordt bepaald door de inzet van voldoende en voldoende geschoold personeel. De huidige personeelsnormen zijn te laag om kwaliteitsvolle zorg te bieden. Om te garanderen dat alle zorginstellingen voldoende personeel inschakelen moet de personeelsnorm worden verhoogd. Om de naleving van alle loon- en arbeidsvoorwaarden te garanderen, is er goed sociaal overleg nodig in de onderneming.
8. Onder curatele van de overheid plaatsen van organisaties bij dreigend faillissement en/of falend management.
Om te vermijden dat bewoners/patiënten in een zorginstelling van de ene op de andere dag op straat komen te staan wegens failliesement, moet de overheid een preventief bedrijfsbeleid uitwerken. Zo moet de mogelijkheid gecreëerd worden dat de leiding in een organisatie tijdelijk wordt overgenomen door de overheid om orde op zaken te stellen.
9. Financiële transparantie op niveau van de holding of technische bedrijfseenheid of groep van verbonden entiteiten.
Grote organisaties kennen vaak een complexe juridische structuur met onderling verbonden entiteiten. Om tot financiële transparantie te komen moet de overheid zicht hebben op de jaarrekeningen van de onderliggende entiteiten en van de gehele groep.
10. Hervorming van het prijsreguleringssysteem.
De overheid controleert de prijzen en de prijsevolutie in residentiële zorginstellingen. De tarieven moeten een juiste reflectie zijn van de kosten en de geleverde kwaliteit. Maar om dit op een correcte manier te kunnen doen moet de overheid van bij de eerste aanvraag beter zicht krijgen op alle componenten van de prijs en inzage krijgen in de kostenstructuur.
11. Duidelijk toezicht- en handhavingsdecreet nodig, met meer differentiatie in de sancties.
Inspecteurs moeten duidelijk weten wat ze wel of niet mogen opvragen, in welke situatie de inspectie mag ingrijpen en welke sancties kunnen opgelegd worden. Er is ook meer variëteit in de sancties nodig om gepast te kunnen reageren.
12. Ernstige vormen van inspraak en medezeggenschap door gebruikers/inwoners/patiënten.
Geef bewoners/patiënten meer en betere inspraak in de werking van de zorginstelling, zodat ze mee kunnen toezien op de balans tussen kwaliteit en betaalbaarheid.
Interesse in het volledige dossier? Je kan het hier volledig raadplegen:
