Tussen 4 en 12 maart 2017 vieren we de 750 000 vrijwilligers in Vlaanderen. Tijdens de Week van de Vrijwilliger zet beweging.net hen in de bloemetjes. Beweging.net Antwerpen schreef samen met Sociaal Winkelpunt vzw een opiniestuk voor Gazet van Antwerpen.
Vrijwilligers delen een missie met elkaar en hun organisatie
Van 4 tot 12 maart vieren we de Week van de Vrijwilliger. Vrijwilligers ontvangen kaartjes en cadeautjes. Politici feliciteren vrijwilligers met hun engagement en bedanken hen voor hun onbaatzuchtige bijdrage aan een warme samenleving. Dat is prima. Een dankjewel doet altijd deugd.
Vrijwilligers nemen graag een engagement op in de samenleving. Van reisbegeleiding voor chronisch zieken, het opzetten van een sociale kruidenier, opvang van vluchtelingen, palliatieve zorg, hulp bij sportevenementen, engagement in de vakbond tot het besturen van een organisatie.
Inzet van vrijwilligers betekent een onbetaalbare meerwaarde voor onze samenleving en zorgt tegelijk ook voor een persoonlijke waardering. Iets doen voor de ander maakt gelukkig. Vrijwilligers delen een missie met elkaar en hun organisatie. Ze delen een zorg voor de samenleving en ze willen verandering. In afwachting van een structurele verandering blijven ze niet bij de pakken zitten. En ja, intussen is het mooi meegenomen om een fijne hobby te hebben.
Boodschap aan politici
Vrijwilligers geven met hun inzet ook een duidelijke boodschap aan de politici. Een dringende noodkreet om op te komen voor een warme en hartelijke samenleving.
Vele vrijwilligers zetten zich in voor anderen. Soms heel rechtstreeks, voor velen vlakbij. Vrijwilligers willen iets betekenen voor de rechtstreeks betrokkenen. Of dat nu een eenzame bejaarde om de hoek is, een vluchteling die Nederlands oefent, een alleenstaande jonge vrouw met twee kinderen of iemand die het moeilijk heeft om de eindjes aan elkaar te knopen.
Onze mechanismen die voor solidariteit en eerlijke kansen zorgen, vertonen ernstige mankementen. Vrijwilligers kunnen water uit de zinkende boot hozen. De zee leegscheppen zodat ze droog zou komen te staan is niet mogelijk en niet aangewezen. De boot kan en mag niet zinken.
Vrijwilligers zijn echter niet zo naïef te denken dat met een vrijwillige inzet de problemen opgelost zijn. Met hun aanpak vragen vrijwilligers vooral een structurele aanpak. Het vrijwilligerswerk is hiermee een aanklacht tegen een bepaalde gang van zaken.
Vrijwilligerswerk is een aanklacht
Heel wat inzet van vrijwilligers vertrekt vanuit verontwaardiging. Vrijwilligers zijn en voelen zich geconfronteerd met een wantoestand en met de slachtoffers van wat misgaat in de maatschappij. Vrijwilligers zetten deze verontwaardiging om in concreet engagement. Ze klagen niet van aan de zijlijn. Vrijwilligers zoeken mogelijkheden om iets te doen. Ze zoeken een plek waar ze hun verontwaardiging kunnen omzetten in daden. Liefst een plek waar ze rechtstreeks resultaat zien.
Pijnlijk genoeg werkt al deze vrijwillige inzet soms als een slaapmiddel in op onze samenleving. Kijk eens hoe geduldig die vrijwilligers de vereenzaamde bejaarden bezoeken, hoe georganiseerd ze een sociale kruidenier openhouden, hoe sympathiek ze geld inzamelen voor het goede doel. Wat een warme samenleving zijn we toch.
Maar vrijwilligers halen pas echt voldoening uit hun inzet als het probleem waaraan ze werken ook ten gronde en dus structureel aangepakt wordt. En als ze daarbij kunnen rekenen op professionele ondersteuning én erkenning van de verschillende overheden.
Een steun die in deze tijd steeds meer ontbreekt en waar het beleid zowel omwille van ideologische als financiële redenen geen oor naar heeft. Daardoor balanceren we meer en meer op de grens van misbruik van vrijwilligersinzet. Maar vooral verglijden we in een aanzienlijk deel van het vrijwilligerswerk naar een louter caritatieve aanpak.
Vrijwilligers verdienen elk bloemetje tijdens de Week van de Vrijwilliger. Meer dan ooit. Maar het risico dreigt dat in het bos bloemen hun aanklacht aan het beleid verloren gaat. We vragen aan politici en beleidsverantwoordelijken om vrijwilligers echt serieus te nemen. Neem de motivatie, de verontwaardiging en de noodkreet van vrijwilligers ernstig.
Vrijwilliger zijn is dan wel vrijwillig maar niet vrijblijvend, verbonden maar niet gebonden. En inderdaad onbetaalbaar maar niet te koop. Vrijwilliger zijn is vooral positief denken én doen. Dat verdient alle steun.
Duizendmaal van harte dank je wel aan elke vrijwilliger!
Sus Schrauwen, voorzitter Sociaal Winkelpunt vzw
Annemie Verhoeven, verbondssecretaris beweging.net Antwerpen
Maak zelf een kaartje om vrijwilligers te bedanken op www.iedereendoethet.be
