Binnenkort kan zelfredzame partner samen met zorgbehoevende wederhelft naar WZC

Samenleven met een partner draagt in belangrijke mate bij tot geluk. Dat geldt niet alleen voor jong, maar ook voor oud. Alleen is het voor oudere koppels waarvan één partner zwaar zorgbehoevend wordt niet vanzelfsprekend om samen te blijven. De huidige regelgeving laat namelijk niet toe dat de niet-zorgbehoevende partner mee intrekt in het woonzorgcentrum.
Vlaams volksvertegenwoordiger Sonja Claes trok een tijdje geleden al naar het Vlaams Parlement met een ontwerpnota met voorstellen om dit probleem te verhelpen. Dat had uiteindelijk tot gevolg dat een voorstel van decreet, na bespreking in de Commissie Welzijn van het Vlaams Parlement, op 23 november eenparig werd goedgekeurd door het voltallige Vlaams Parlement.
Sonja Claes: “Dit voorjaar nog verwachten wij de uitvoeringsbesluiten. Alles is klaar om ervoor te zorgen dat seniorenkoppels samen kunnen blijven, ook als ze zwaar zorgbehoevend worden.”

Jef en Jeanine Vanvelk: "We wonen liefst zo lang mogelijk in ons appartement. Het is een hele geruststelling te weten dat we kunnen samenwonen als één van ons beiden zorgbehoevend wordt en naar het rusthuis moet."

Dankzij de stijging van de gezonde levensverwachting en de alsmaar uitgebreidere en betere thuiszorg kunnen ouderen almaar langer als koppel blijven samenleven. Tot één van de partners te zwaar zorgbehoevend wordt. Op dat moment dreigt het hoogbejaarde paar feitelijk gescheiden te worden. De zorgbehoevende verhuist naar een woonzorgcentrum (WZC), terwijl de andere thuis achterblijft. Onze woonzorgcentra mogen nl. geen partners opnemen bovenop de erkende capaciteit.

Woonzorgcentra die op eigen initiatief toch in de mogelijkheid voorzien om ook de zelfredzame partner op te nemen, krijgen daarvoor geen financiële ondersteuning. Op zich is dat niet onlogisch. Het gevolg is echter dat de gezamenlijke opname van (hoog)bejaarde koppels niet vanzelf gaat en vaak zelfs onmogelijk is.
Voor sommige koppels is dat een mentale opdoffer. Het vooruitzicht niet meer te kunnen samenleven zorgt er dan voor dat de keuze voor goede zorg vaak wordt uitgesteld.

Sonja Claes: “Daarom wilden we de wettelijke mogelijkheid creëren om een relatief zelfredzame partner van een zorgbehoevende bewoner toch te kunnen opnemen in een woonzorgcentrum, bovenop het erkende aantal woongelegenheden.
Hieraan zouden we volgende voorwaarden kunnen koppelen:

• deze partner betaalt enkel de zogenaamde ‘hotelkost’,
• deze partner zelf maakt niet op regelmatige basis gebruik van de aanwezige zorgomkadering,
• deze partner wordt niet meegerekend voor de bepaling van de personeelsomkadering,
• voor deze partner ontvangt het woonzorgcentrum geen overheidsfinanciering.”

Sonja: “Al in 2013 vroegen wij aan alle woonzorgcentra in Vlaanderen hoe zij tegenover deze denkrichting stonden en of zij eventueel hiervan gebruik zouden maken.“

239 van de 748 woonzorgcentra (31,95%) antwoordden op die enquête. Meer dan de helft daarvan stond positief tot zeer positief tegenover het voorstel.

Patrick Siborgs, directeur van vzw Woonzorgcentra Ocura, is zeker een voorstander: “We krijgen via onze contacten en intakegesprekken regelmatig de vraag om als koppel te worden opgenomen. Omdat vaak maar één van de partners zwaar zorgbehoevend is, kunnen wij hierop niet altijd ingaan. Bovendien leggen de regelgeving en de financiering ook beperkingen op. Wij zijn dus zeer verheugd dat dit eindelijk zal geregeld worden. Meer nog, in ons nieuwbouwproject te Montenaken, voorzien wij reeds een aantal zorgflats die perfect op deze vraag kunnen inspelen. Deze zorgflats zijn specifiek bedoeld voor koppels waarvan één van de twee zwaar zorgbehoevend is en de andere partner nog in grote mate zelfstandig is. We kijken uit naar de definitieve besluiten en de uitvoering van onze nieuwbouw om dit zorgaanbod te kunnen aanbieden.”

Sonja Claes: “De nood is er. Het draagvlak is er. Minister Vandeurzen is vragende partij. Niets staat een aanpassing van de regelgeving nog in de weg. Voortaan zullen bejaarde koppels kunnen blijven samenwonen, ook wanneer één van de partners naar een woonzorgcentrum moet verhuizen.”