Uitdaging
De ruimte geraakt op. Niet alleen werden woningen met ruimteverslindende kavels verspreid over het landschap, ook bedrijven kregen meer dan nodig grond tot in de verste uithoeken van de gemeente. De totale gekadastreerde bebouwde ruimte neemt nog steeds toe. Net als het ruimtegebruik per inwoner binnen de bebouwde oppervlakte. We merken dat de weg terug heel moeilijk is.
Maar, als we nog ruimte willen laten aan een duurzame, circulaire economie , kunnen we niet anders dan ruimte hergebruiken, hoog en geclusterd bouwen, duurzame vervoersmodi linken,… anders ontnemen we de toekomstige generaties niet alleen de kans te ondernemen, maar ook de kans om te ademen, in eigen voedselproductie te voorzien en te genieten van een overzichtelijk landschap dat de eeuwen getrotseerd heeft. De instrumenten zijn er, maar worden op vandaag nog te veel ondergraven.
Visie beweging.net
Ook in de toekomst is het belangrijk dat ondernemers plek vinden om te kunnen ondernemen. Het creëren van tewerkstelling is en blijft een belangrijke uitdaging. Toch moet de economie volledig ingebed worden binnen een sociale context met respect voor de grenzen van de aarde.
Om het economisch beleid toekomstbestendig te maken, moeten gezondheid, leefbaarheid en ruimte-efficiënt handelen de motor zijn van een sterk gemeentelijk beleid. We moeten beschermen wat kwetsbaar is.
We onderschrijven met beweging.net de principes in de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (Artikel 1.1.4 VCRO) “De ruimtelijke ordening is gericht op een duurzame ruimtelijke ontwikkeling waarbij de ruimte beheerd wordt ten behoeve van de huidige generatie, zonder dat de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang gebracht worden. Daarbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen. Er wordt rekening gehouden met de ruimtelijke draagkracht, de gevolgen voor het leefmilieu en de culturele, economische, esthetische en sociale gevolgen. Op deze manier wordt gestreefd naar ruimtelijke kwaliteit.” Toekomstgericht handelen begint nu.
Voorstellen
Wij stellen voor dat de gemeenten inzetten op:
Herstructureren en verweven
De gemeente kan ruimte maken op bedrijventerreinen (eventueel via intercommunale) door het opstellen van een herstructureringsplan per bedrijventerrein: welke functies (parking, afhaalcentrum, kantoren, groenruimte,…) kunnen gedeeld worden? Hoe kunnen functies als kantoor, recreatie, LED-landbouw, maakindustrie, transportfaciliteiten,… verweven worden? Denk in m³ i.p.v. m²: waar kan de lege ruimte in de hoogte worden benut? Zijn er bijkomende ontsluitingen die nieuwe ruimte openbreken? Welke gronden dienen te lang als reserve (is er een reglement met handhaving)?
Tijdelijke vergunningen
Voorzie tijdelijke vergunningen voor bedrijven die zonevreemd liggen, met aflopende termijn als de functie stopt. Durf uit te doven.
De verweefbare kern
De gemeentelijke kern is steeds de bron geweest van de economische welvaart, tot de komst van de bedrijventerreinen. Ga na voor je gemeente hoe kantoorruimte en diensten in de kern kunnen verweven worden met een verweefbaarheidsplan. Bedrijvigheid in de kern maakt je gemeente sterker én is beter voor de duurzame mobiliteit.
Herbruikbare en moduleerbare gebouwen
Voorzie een nabestemming voor de bedrijfsgebouwen en diensten. Veel ruimte staat leeg en zou door andere bedrijven kunnen gebruikt worden. Een parkeertoren kan bij lage gebruiksintensiteit gedeeltelijk dienen als markthal, appartementsblok, of LED-landbouwruimte in combinatie met winkel.
Wachtnatuur en daktuinen
Onbenutte gronden kunnen, net als randruimte en groene inkleding, ingezet worden voor tijdelijke natuur. Een daktuin vangt niet alleen water op, geeft je gebouw een extra deken tegen warmte en koude, maar zorgt ook voor nestmogelijkheden voor de oorspronkelijke bewoners van het gebied.
Hanteer het STO(E)P-principe op alle bedrijventerreinen
Zorg ervoor dat zowel bij de inplanting als bij de verdere ontwikkeling van bedrijventerreinen rekening wordt gehouden met het STO(E)P-principe (eerste Stappers, Trappers, Openbaar Vervoer, Elektrische voertuigen en dan Personenwagens) voor de werknemers.
Nieuwe bedrijventerreinen met oog voor waardevolle natuurlijke elementen
Lees bij de ontwikkeling van bedrijventerreinen eerst het landschap en bouw verder op de fysische kenmerken ervan. Behoud waardevolle natuurlijke elementen (oude bomen, oeverranden, waterpartijen, struiken, groene doorgang voor dieren,…), want ze leveren heel wat diensten.
Verweef diverse functies
Een gemeente kan via haar reglementering ervoor zorgen dat het ruimtelijk rendement op bedrijventerreinen verhoogd wordt (in m³), dat diensten gedeeld worden en processen beter op elkaar afgestemd worden.
SDG's
DOWNLOAD
