Politiek is geen ver-van-mijn-bed-show

Zijn politici enkel geïnteresseerd in de stem van de kiezer en niet in zijn mening? Twee op drie Vlamingen geloven van wel. Dat zou kunnen verklaren waarom het aantal Vlamingen dat zich politiek engageert zo bedroevend laag is. ‘Nochtans is de politiek alomtegenwoordig en zou je politieke interesse als een burgerplicht kunnen beschouwen’, zegt Peter Wouters, voorzitter van beweging.net.

Bron: VRIND 2017

De laatste keer dat we met zijn allen naar het stemhokje trokken is alweer vier jaar geleden. Maar over een dik half jaar is het weer zover. Dan kiezen we een nieuwe gemeente- en provincieraad. Bij de politieke partijen flakkert de verkiezingskoorts al op. Maar de man en de vrouw in de straat liggen er niet wakker van, zo blijkt uit de VRIND 2016 (Vlaamse Regionale Indicatoren). De meeste Vlamingen zijn heel sceptisch over politiek. Meer dan twee op drie vindt dat politici van alles beloven bij verkiezingen, maar dat daar weinig van terechtkomt. Liefst de helft zegt dat stemmen geen zin heeft en dat politici geen rekening houden met de opvattingen van de kiezer.

Politieke interesse

Die pessimistische kijk op politiek vertaalt zich ook in de mate waarin de Vlaming interesse toont in politiek en zich ervoor engageert. Eén op vier geeft aan politiek geïnteresseerd te zijn, tegenover 40 procent die dat helemaal niet is. Zij die regelmatig met vrienden en familie over politiek discussiëren zijn in de minderheid. Gesprekken over lokale politiek zijn het populairst, met die kanttekening dat maar 16 procent ze aangaat. Dan hoeft het ook niet te verbazen dat het politiek engagement van de Vlamingen niet zo denderend groot is. Amper 4 procent heeft zich ooit kandidaat gesteld op een lijst voor verkiezingen (zie infografiek) en 8 procent was ooit lid van een gemeentelijk adviesorgaan. Enkele bemoedigende cijfers zijn evenwel dat een meerderheid al ooit een petitie heeft ondertekend en een kwart al eens heeft deelgenomen aan een demonstratie.

‘Wat deze cijfers leren, is dat het politieke bedrijf momenteel niet echt aantrekkelijk is’, zegt Peter Wouters, voorzitter van beweging.net. ‘De partijen wekken geen vertrouwen en dat komt voor een stuk omdat ze denken dat de verkiezingen hen telkens een vrijgeleide geeft om hun punten uit te voeren. Maar tijdens een bestuursperiode duiken heel wat maatschappelijke vraagstukken op waarover de meningen intussen veranderd kunnen zijn. Partijen moeten daarom meer moeite doen opdat burgers en verenigingen kunnen participeren aan het beleid en hun visie kunnen delen.’

Impact

Peter Wouters ziet nog een obstakel. ‘Misschien denkt de Vlaming dat politiek een ver-van-mijn-bed-show is, maar dat is het niet. Het heeft bijna dagelijks een impact op je leven. Het gemeentebeleid kan heel bepalend zijn voor de sociale samenhang in je buurt en dat is minstens even belangrijk als een goed aangelegd voetpad. Soms ben je ook met politiek bezig, zonder dat je het beseft, bijvoorbeeld wanneer je je via de ouderraad van de school inzet voor meer verkeersveiligheid. Ik zou zelfs durven stellen dat politieke interesse een burgerplicht is. We hebben een goed leven hier en we moeten er mee voor zorgen dat dat zo blijft door ons minstens betrokken te voelen bij het politieke bedrijf.’

En daar wil beweging.net toe bijdragen. ‘Wie zich echt politiek wil engageren verdient alle respect’, aldus nog Peter Wouters. ‘Daarom steunt beweging.net mensen die een mandaat ambiëren onder andere via de vormingstrajecten van beweging.academie. Die opleidingen staan ook vaak open voor iedereen die interesse heeft. Zo hopen wij mee de politieke kriebel in Vlaanderen weer aan te wakkeren.’