Uitdaging
Basisbereikbaarheid, het is dé term uit de conceptnota (maart 2015) van Vlaams minister van mobiliteit Ben Weyts. Kort gezegd veronderstelt het niet langer om de 750 meter van ieders woning een bushalte, maar wil men met het openbaar vervoer vooral focussen op bestemmingen, snellere lijnen en een meer vraaggericht systeem. De transitie van basismobiliteit naar basisbereikbaarheid wordt nu in 4 proefregio’s in Vlaanderen (regio Westhoek, regio Aalst, regio Mechelen, regio Antwerpen) voorbereid.
Deze omvorming naar basisbereikbaarheid zal een heel andere organisatie van openbaar vervoer tot gevolg hebben. De gemeentebesturen zullen een proactieve rol moeten spelen om het openbaar vervoer en andere, aanvullende vormen van collectief vervoer in hun gemeente en regio op een goede manier uit te rollen. Veel gemeenten zijn hiervoor al jaren vragende partij, voor andere is dit een nieuw gegeven. Er is in ieder geval geen ruimte om aan de zijlijn toe te kijken. Het is een kans om aan te geven welke locaties in de gemeente zeker bereikt moeten worden met het openbaar vervoer en op welke tijdstippen. Denk aan de vele bedrijfsterreinen waar er tot op heden geen of nauwelijks openbaar vervoer is.
Maar daarnaast zullen er heel wat locaties zijn, die niet (meer) bediend worden door het openbaar vervoer. Ook dat is een uitdaging voor de gemeente, om voor specifieke doelgroepen (bv. mindermobielen), voor specifieke gelegenheden (bv. de wekelijkse markt of concerthal) of specifieke locaties (bv. afgelegen woonwijken) toch een vervoersaanbod op maat te realiseren.
Vervoer op maat is een essentieel onderdeel binnen het concept basisbereikbaarheid omdat het niet over de grote lijnen van het openbaar vervoer gaat, maar juist over de laatste kilometer tot aan de voordeur. De meeste mensen kunnen deze afstand met de fiets of te voet overbruggen, maar voor minder mobiele mensen vormen ze soms een onoverkomelijke afstand.
Vandaag bestaat er al heel wat specifiek vervoer (mindermobielencentrale, vervoer van en naar zorginstelling, OCMW-vervoer, bedrijfsbussen, shuttlediensten, taxicheques, …). Het zou goed zijn om al deze verschillende (private) initiatieven in kaart te brengen en beter op elkaar af te stemmen. Zo zouden meer mensen kunnen geholpen worden.
Visie beweging.net
Iedereen heeft recht op vervoer, ook zij die afgelegen wonen, ook zij die over weinig financiële middelen beschikken, ook zij die geen auto hebben.
De ontwikkeling van het vervoer op maat is voor hen cruciaal en moet door de gemeente bewaakt en ondersteund worden. Bovendien moet het voor iedereen betaalbaar zijn.
Er zijn vandaag al veel partners actief met het organiseren van Vervoer op maat: Diensten aangepast vervoer, gemeentelijke handicars, privé- taxi’s, leerlingenvervoer, bedrijfsvervoer, ….
Het is belangrijk dat er een neutrale regisseur komt die het reeds bestaande aanbod op elkaar afstemt (zonder eigenbelang). Die taak kan worden opgenomen door de bestaande Mobiliteitscentrales Aangepast Vervoer. Het is de taak van de gemeente om de diverse actoren die een rol kunnen spelen in de ontwikkeling van dit ‘vervoer op maat’ rond de tafel te brengen.
Voorstellen
Beweging.net formuleert volgende verwachtingen t.a.v. de gemeenten:
Deelnemen aan de Vervoersregioraad
Elke gemeente binnen een Vervoersregio moet actief deelnemen aan de vervoersregioraden en mee bepalen welke locaties in hun gemeente moeten bediend worden door het openbaar vervoer, rekening houden met de noden van haar bevolking, op de eerste plaats van de meest kwetsbaren.
Vervoer op maat
Het vervoer op maat moet de aandacht (en financiering) krijgen die het verdient. Het dreigt verloren te gaan in de grote kost voor de organisatie van het trein- en busvervoer. Het is niet de bedoeling dat de gemeentebesturen het vervoer op maat zelf gaan financieren, wel helpen bij de ontwikkeling ervan.
De gemeente kan samen met de instellingen en diensten in de gemeenten die een of andere vorm van vervoer voor doelgroepen aanbieden, zoeken naar haalbare en betaalbare oplossingen om het vervoer op maat te ontwikkelen.
SDG's
DOWNLOAD
